Ken je dat gevoel waarbij je jezelf, met betrekking tot je relatie met je partner, afvraagt “zal ik blijven of moet ik gaan”? Dat bedoel ik met het verschijnsel dat je soms ambivalente gevoelens hebt over je relatie met je partner. Als je begint te twijfelen aan je relatie kan dat tot nodige verwarring en twijfel leiden. Overigens komt dit fenomeen in elke relatie wel eens. Niets aan de hand? Of toch wel? Meestal krijg je last van die ambivalente gevoelens als er sprake is als er sprake is van tegengestelde emoties en verlangens waar je niet zomaar raad mee weet. Al gauw resulteert die onzekerheid over die relatie of die relatie overeen komt met hetgeen is wat je er oorspronkelijk van verwachtte. Ondanks het feit dat maar van één van de partners er last van heeft, raakt het beide partners. De verwarring ontstaat als je tegelijkertijd in twee verschillende richtingen wordt getrokken; je schommelt heen en weer tussen de twee gevoelens. Aan de basis van deze ambivalente gevoelens liggen vaak problemen rond binding, intimiteit en het uit elkaar gaan. (Bi-culturele relaties maken het vaak extra ingewikkeld – zal ik terug naar huis gaan? Wil ik de rest van mijn leven hier wel doorbrengen?).
Hoe dan ook die ambivalentie in je hoofd en hart doet in ieder geval één ding met je: het schept afstand tussen jou en je partner.
Hoewel ambivalente gevoelens doorgaans een normale emotie is, overkomt het ons allemaal wel eens. Verwarring ontstaat bijvoorbeeld wanneer je de mening bent toegedaan dat er maar een manier is hoe je relatie er uit moet zien. Er is geen plaats voor nuances. De bron van je ambivalentie vindt zijn wortels in de gedachte dat het in een relatie altijd om een ‘alles-of-niets’ gaat. We hebben de neiging om onze ervaringen op te splitsen tegenstellingen zoals in goed/slecht, liefde/haat, vreugde/verdriet, etc. Maar dit rigide denkpatroon waarbij steeds in tegenstellingen gedacht en geredeneerd wordt, resulteert in een ongemakkelijke en onnodige spanning. Wie zo denkt gaat in feite een dubbele dialoog met zichzelf aan. Enerzijds gaat je gedachtevorming over wat er mis is in de relatie en tegelijkertijd weeg je dat gene wat mis is, af tegen wat je wel positief aan je relatie vindt. Wat je goed vindt aan je relatie weeg je intern af met de moeite die je met je relatie hebt. De verwarring ontstaat wanneer wij onszelf klem zetten in die polariteit en wij die tegenstelling niet langer met elkaar weten te verzoenen. Al afwegende ben je in feite met twee dingen tegelijk bezig. Logisch dat je met die ambivalente gevoelens geen kant uit kunt. Dat levert je niet alleen stress op maar schept ook afstand in je relatie. Je ambivalent voelen over je relatie werkt daarom erg destabiliserend. Ambivalentie trekt het individu en de relatie als het ware in verschillende tegenovergestelde richtingen. Twijfel over wat je te doen staat maakt je relatie instabiel waardoor de toekomst van je relatie voor beide partners onvoorspelbaar wordt.
Jouw ambivalentie uit zich in een paar symptomen zoals dat het je in steeds minder mate lukt om je aan je relatie met je partner te binden; je hebt elkaar steeds minder te zeggen. Je praat minder met elkaar.
In plaats van een emotioneel intense affaire met je partner te onderhouden, begin je een intense affaire te krijgen met je eigen ambivalentie. Je brengt steeds meer tijd door met negatieve gesprekken in je hoofd waarom het niet werkt en speelt met de mogelijkheid dat je misschien moet gaan – en zo wordt de afstand jou en je partner langzaamaan groter waardoor de situatie nog erger wordt. Je saboteert stilletjes aan de relatie. Je brengt minder tijd samen door en uiteindelijk stop je om nog dingen samen te doen. In plaats daarvan ontstaat er een formeel gewoonten patroon in de relatie. Dit gaat ten koste van de mogelijkheden die er nog wel zijn, want je verliest het vertrouwen in de relatie en ontzegt de relatie een gelukkige en bevredigende toekomst. Het blokkeert ook de mogelijkheid voor beide partners om samen alsnog wat hun relatie te maken of om opnieuw toenadering tot elkaar te zoeken met als gevolg dat het gevoel van twijfel en hulpeloosheid voor beide partners versterkt.
Je verwarring ook kan een verdedigingsmechanisme worden dat je ervan weerhoudt volledig aanwezig te zijn – hetwelk je mogelijkerwijze nog ongevoeliger maakt. Een neveneffect is ook dat je je zelfrespect ondermijnt omdat je maar niet in staat bent om de beslissing te nemen om te gaan of te blijven. Omdat je worstelt en niet in staat bent om te beslissen of je blijft of weggaat, beschadig je ook je zelfrespect. Door herhaaldelijk uiting te geven aan je verwarring (al dan in nabijheid van anderen of tegen jezelf) wat je dan wel nodig hebt, versterkt je eigen gevoel van hulpeloosheid. Vertwijfeling slaat toe.
Met het verslappen van jullie emotionele band, verdwijnt ook de seksuele band. En zo begint Je ambivalentie een geheel eigen leven te leiden. Het luisteren naar al die stemmen in je hoofd, die voortdurend argumenten voor en tegen produceren levert weinig duidelijkheid op. Je bent op dat moment niet getrouwd met je partner maar met jouw eigen ambivalentie. Dit is een eenzame en frustrerende plek om te zijn. Je kunt die beslissing ook laten voor wat het is en die ambivalentie ook laten voor wat het is en je focus verleggen.
In plaats van aan je twijfel toe te geven kun je je tijd ook nuttiger besteden. Zoek uit wat je nodig hebt om wel gelukkig te zijn en ga er dan voor om dat nader uit te werken en te bewerkstelligen.
Wat bedoel ik. Zoals gezegd ga je eenmaal twijfelen aan het voortbestaan van de relatie, dan heeft dat uiteraard een impact op de andere partner. Het moge duidelijk zijn dat chronische ambivalentie een diepere intimiteit in de weg staat. Geleidelijk ontwikkelen beide partners een eigen gedrag rond dit (soms onuitgesproken) sluimerend conflict. Met als doel om te kijken wat er gebeurt wanneer je je partner dichterbij probeert te halen of juist probeert van je af te duwen. Zo kunnen partners meerdere keren uit elkaar gaan of herhaaldelijk dreigen om uit elkaar te gaan. De relatie wordt een emotionele achtbaan, afwisselend voel je je hoopvol of je voelt je gelaten bij de gedachte om uit elkaar te gaan. In deze toestand kan het voor beide partners moeilijk zijn om bij zichzelf te blijven, of open voor elkaar te zijn. Bij alles waarvan de een denkt dat de relatie zou kunnen eindigen, kan door de ander worden geweigerd of tegengehouden. Omdat in deze fase beide partners aspecten van zichzelf achterhouden, wordt de afstand nog groter en neemt de angst over een mogelijke scheiding toe. En die vicieuze cirkel herhaalt zich keer op keer.
Hoe kan je jezelf helpen om met je eigen ambivalentie en twijfel om te gaan.
Geef toe dat je/jullie hulp nodig hebben en neem contact op met een steungroep of ga in therapie. Probeer voor je geest te halen wat er in je gezin van herkomst op dit terrein ooit gebeurd is en kijk naar je eigen hechtingsstijlen en ontdek waarom jij je ongemakkelijk voelt in een relatie.
Begin ook eens in positieve zin positief over je relatie na te denken en hoewel het misschien niet altijd opwindend is, kan het jou/jullie gelukkig maken en jou/jullie beter, wellicht langer, ondersteunen.
Erken dat er altijd grijze gebieden in je relatie zijn. Laat het zwart-wit of alles-of-niets denken los. Sta jezelf toe om te erkennen dat je twee schijnbaar tegengestelde dingen tegelijkertijd kunt doen en/of voelen of naar kunt verlangen.
Bepaal de gebieden die je als problematisch ervaart en heb de moed om je wensen en behoeften te benoemen of op te schrijven – zelfs als het ongemakkelijk aanvoelt om die onder woorden te brengen. Bepaal ook de specifieke stappen die zouden nodig zijn om de gewenste wijzigingen te realiseren.
Stop met het alsmaar zoeken naar de perfecte persoon – zo saboteer je je eigen kansen op geluk. De perfecte persoon/partner bestaat niet. Wat moet er gebeuren om de bestaande relatie opnieuw leven in te blazen? Aan welke criteria zou die minimaal moeten voldoen?
Ga na of jij en je partner bereid zijn om de benodigde wijzigingen door te voeren. Vraag jezelf af of je misschien onrealistische verwachtingen ten opzichte van je partner hebt om iemand anders te zijn dan zij/hij zelf van nature niet is.
Als het goed is zouden onze intieme relaties een bron van troost en stabiliteit moeten zijn. Het is aan elke partner om de verantwoordelijkheid te nemen voor hun zijn/haar eigen rol in de relatie. Waag de sprong, en ga niet op het hek zitten toekijken. Twijfel en ambivalentie houden je alleen maar tegen om een stap in de goede richting te nemen.
Mocht je jouw situatie met een team van professionals willen bespreken, neem dan contact met ons op: